|
 Khi nói đến đạo đức môi trường trước hết là nói đến những hành vi ứng xử của con người đối với môi trường. Bởi vì, đạo đức của con người phải được thể hiện qua hành vi cụ thể hàng ngày, những suy nghĩ, tình cảm và thái độ mang tính đạo đức của con người phải thể hiện qua các hành vi cụ thể thì chúng ta mới nhận biết và đánh giá được. Suy cho cùng, nghiên cứu đạo đức môi trường là nghiên cứu hành vi ứng xử của con người đối với môi trường. Đạo đức môi trường không chỉ là những hành vi mang tính chuẩn mực đơn thuần, mà nó là hành vi được chủ thể thực hiện một cách tự giác với tinh thần trách nhiệm, những hành vi đó là hành vi vì môi trường tự nhiên. Đã có một thời chúng ta cho rằng con người là trung tâm, là đứng trên tự nhiên. Con người có quyền khai thác, kể cả phá huỷ môi trường tự nhiên để phục vụ lợi ích của mình. Điều này đã dẫn tới những hậu quả nghiêm trọng đối với cuộc sống con người (bão, lũ lụt, biến đổi khí hậu, bệnh tật...). Ngày nay, chúng ta đã và đang thay đổi mối quan hệ của mình với tự nhiên. Đó là mối quan hệ phải tôn trọng và vì môi trường tự nhiên.
Cuốn sách được viết dựa trên kết quả nghiên cứu của Dự án điều tra cơ bản “Đánh giá đạo đức môi trường ở nước ta hiện nay” do Bộ Tài nguyên và Môi trường giao cho Viện Khoa học xã hội Việt Nam thực hiện, và tác giả là chủ nhiệm Dự án.
Nội dung cuốn sách đề cập tới những vấn đề:
1) Một số vấn đề lý luận cơ bản về đạo đức môi trường. Trình bày một số khái niệm: đạo đức, đạo đức môi trường, các tiêu chí đánh giá đạo đức môi trường, sự xuất hiện và những khuynh hướng cơ bản của đạo đức môi trường, các chức năng cơ bản của đạo đức môi trường. Đây là vấn đề còn khá mới mẻ ở nước ta hiện nay.
|
2) Kinh nghiệm bảo vệ môi trường ở một số nước nhìn từ góc độ đạo đức môi trường. Trong phần này cuốn sách phân tích kinh nghiệm bảo vệ môi trường của một số quốc gia, chỉ ra những khía cạnh đạo đức của những hoạt động bảo vệ môi trường. Đây là những kinh nghiêm quý với chúng ta.
3) Tổng quan về môi trường và ô nhiễm môi trường ở nước ta hiện nay; Nhận thức của người dân về đạo đức môi trường; Thực trạng hành vi đạo đức môi trường ở nước ta. Từ góc độ của đạo đức môi trường, tác giả đã chỉ ra thực trạng còn có nhiều hành vi mang tính phi đạo đức môi trường xảy ra ở mọi nơi từ thành thị, nông thôn đến miền núi. Đây là một trong những nguyên nhân cơ bản dẫn tới sự ô nhiễm môi trường và việc bảo vệ môi trường chưa bền vững ở nước ta hiện nay. Điều đáng lo ngại là nhiều khi chúng ta ý thức được hậu quả của hành vi của mình, song vẫn thực hiện hành vi đó.
Nghĩa vụ bảo vệ môi trường không hình thành một cách tự nhiên, nhất thời mà nó được hình thành và hoàn thiện trong cả quá trình giáo dục, tự giáo dục, rèn luyện trong hoạt động thực tiễn của mỗi cá nhân, thậm chí cả trong quá trình đấu tranh, thử thách của cuộc sống.
Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách cùng các bạn !
Nguyễn Vũ