Xu thế toàn cầu hoá và khu vực đang diễn ra mạnh mẽ và đang tác động nhiều đến việc định hướng chính sách đối ngoại của các nước và khu vực trong đó có Nga và ASEAN. Trong những năm đầu thế kỷ XXI, khu vực Châu Á – Thái Bình Dương nói chung và ASEAN nói riêng vẫn là khu vực năng động nhất thế giới với những thành tựu to lớn trong phát triển kinh tế - xã hội và những hợp tác cũng như liên kết mang tính toàn cầu. Khu vực ASEAN đang đóng vai trò trung tâm trong nhiều mối liên kết toàn cầu và đang thu hút sự quan tâm chú ý của nhiều nước lớn. Những năm đầu thế kỷ XXI, Liên bang Nga ngày càng quan tâm nhiều hơn tới ASEAN nói riêng và khu vực Châu Á – Thái Bình Dương nói chung. Điều này thể hiện rõ trong chính sách hướng Đông của Liên bang Nga, chính sách này được xây dựng trên nguyên tắc phát triển và củng cố toàn diện các mối quan hệ song phương với các quốc gia, kết hợp với việc tham gia tích cực vào các tổ chức chinh trị và kinh tế đa phương trong khu vực. Đường lối đối ngoại của Nga đối với khu vực này được khẳng định phải tận dụng đối tác hiệu quả của việc kết hợp lợi ích bên trong với bên ngoài nhằm đảm bảo an ninh quốc gia cũng như phát triển nước Nga nói chung và vùng Siberi và Viễn Đông của Nga nói riêng. Mặt khác, vai trò nước lớn của Nga đang trỗi dậy đã khiến các nước ASEAN phải có cách nhìn thực chất hơn. ASEAN vẫn coi Nga là một nhân tố quan trọng cho hoà bình và phát triển trên thế giới và còn nhiều tiềm năng để họ có thể phát triển hợp tác trong tương lai.
Tuy nhiên cho đến nay quan hệ Nga – ASEAN chưa tương xứng với tiềm năng và nhu cầu hợp tác của cả hai phía. Để thúc đẩy quan hệ này lên một tầm cao mới, ngoài việc phát huy những tiềm năng, xoá bỏ những rào cản trong lĩnh vực cụ thể, cần phải xây dựng những cơ chế, khuôn khổ mới tạo điều kiện thuận lợi để phát triển các quan hệ hợp tác. Nhận thức được tầm quan trọng trong mối quan hệ quốc tế nói trên quý IV năm 2009 PGS.TS. Nguyễn Quang Thuấn (Viện Nghiên cứu Châu Âu) đã chủ biên cuốn sách: Các giải pháp phát triển quan hệ Nga – ASEAN trong bối cảnh quốc tế mới với mục đích cung cấp cho bạn đọc nhiều thông tin khoa học chuyên sâu xung quanh mối quan hệ quốc tế Nga – ASEAN như: phân tích và dự báo bối cảnh quốc tế và khu vực, tiềm năng và chính sách phát triển của Nga và ASEAN trên các lĩnh vực chủ chốt như thương mại, đầu tư, năng lượng, quân sự, khoa học, kỹ thuật... những kết quả đạt được, các vấn đề đặt ra hiện nay và nguyên nhân của chúng đồng thời đưa ra những giải pháp thúc đẩy quan hệ này trong các lĩnh vực trên nhằm thực hiện chương trình tổng thể về phát triển hợp tác Nga – ASEAN trong giai đoạn 2005-2015.
Trân trọng giới thiệu cùng bạn đọc!
Phạm Vĩnh Hà