Quá trình phát triển kinh tế - xã hội nông thôn ở Trung Quốc (1978-2008)

23/07/2011

Nguyễn Xuân Cường ;

Viện Nghiên cứu Trung Quốc ; Nhà xuất bản Khoa học xã hội ;

2010

nguyenvu

Cải cách và phát triển nông thôn là yếu tố quan trọng hàng đầu để ổn định tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của các nước nông nghiệp. Đồng thời, phát triển kinh tế - xã hội, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại là nội dung then chốt của tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn, là cơ sở vững chắc cho quá trình chuyển biến từ xã hội nông nghiệp lạc hậu sang xã hội công nghiệp hiện đại. Trung Quốc là nước nông nghiệp lớn với dân số đông nhất thế giới, trong hơn 30 năm qua, đặc biệt là từ khi tiến hành cải cách mở cửa từ năm 1978 đến nay, Trung Quốc đã giành được nhiều thành tựu to lớn và toàn diện đặc biệt là trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế  - xã hội nông thôn theo hướng công nghiệp hiện đại, mở cửa và hợp lý hơn.

Cải cách và phát triển nông thôn là yếu tố quan trọng hàng đầu để ổn định tình hình chính trị, kinh tế, xã hội của các nước nông nghiệp. Đồng thời, phát triển kinh tế - xã hội, chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại là nội dung then chốt của tiến trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn, là cơ sở vững chắc cho quá trình chuyển biến từ xã hội nông nghiệp lạc hậu sang xã hội công nghiệp hiện đại. Trung Quốc là nước nông nghiệp lớn với dân số đông nhất thế giới, trong hơn 30 năm qua, đặc biệt là từ khi tiến hành cải cách mở cửa từ năm 1978 đến nay, Trung Quốc đã giành được nhiều thành tựu to lớn và toàn diện đặc biệt là trong việc chuyển dịch cơ cấu kinh tế  - xã hội nông thôn theo hướng công nghiệp hiện đại, mở cửa và hợp lý hơn.

Trong giai đoạn những năm 1978 – 1984 Trung Quốc đã thực hiện bước thử nghiệm đầu tiên thực hiện chế độ khoán, cải cách thể chế kinh tế nông thôn; trong giai đoạn 1985 – 1992 Trung Quốc đẩy mạnh phát triển công nghiệp nông thôn, xí nghiệp hương trấn có thể được coi là công nghiệp hoá nông thôn đặc sắc của Trung Quốc, góp phần to lớn vào việc nâng cao tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ, giảm tỷ trọng nông nghiệp, góp phần chuyển dịch lao động nông nghiệp sang lao động phi nông nghiệp, chuyển dịch lao động các vùng, đẩy nhanh quá trình phân hoá tầng lớp xã hội. Từ thập kỷ 90 thế kỷ XX đến nay, ngành nghề hoá nông nghiệp được hình thành, gắn sản xuất nông nghiệp với thị trường là bước thử nghiệm của Trung Quốc trong việc đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội nông thôn. Hệ thống thị trường nông thôn từng bước được xây dựng và hoàn thiện, thể chế kinh tế thị trường xã hội chủ nghĩa được hình thành và phát triển ở nông thôn, chính mâu thuẫn giữa sản xuất nhỏ và thị trường lớn đã gặt hái được thành công ban đầu với việc phát triển các ngành nghề hoá nông nghiệp và quá trình đô thị hoá cũng chính là thành quả quan trọng của phát triển kinh tế - xã hội Trung Quốc nói chung và nông thôn nói riêng, đây cũng là biện pháp mấu chốt trong gắn kết công nghiệp với nông nghiệp, giải quyết việc làm dôi dư ở nông thôn, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội...

Tuy vậy trong quá trình phát triển này Trung Quốc cũng phải đối mặt với không ít những khó khăn, trở ngại đó là vấn đề nông thôn phát triển chưa bền vững, lao động dư thừa nhiều, thu nhập nông dân còn thấp, vấn đề tăng trưởng kinh tế cũng chưa thật gắn liền với tiến bộ xã hội nông thôn. Bước sang thế kỷ XXI Trung Quốc đã thực hiện sự phát triển phối hợp giữa thành thị và nông thôn; công nghiệp và nông nghiệp; đẩy nhanh chuyển dịch lao động nông nghiệp sang lao động phi nông nghiệp; chú ý nâng cao trình độ và thu nhập cho nông dân. Đây là giải pháp mà Trung Quốc thực hiện để phát triển xã hội hài hoà và xây dựng xã hội khá giả toàn diện.

Để nhìn lại một cách tổng quát những thành công của Trung Quốc và học hỏi những kinh nghiệm giải quyết thách thức, khó khăn của họ chúng tôi hân hạnh được giới thiệu cuốn sách Quá trình phát triển kinh tế - xã hội nông thôn ở Trung Quốc (1978-2008), do TS. Nguyễn Xuân Cường, Viện Nghiên cứu Trung Quốc biên soạn, có độ dày 343 trang, khổ 14,5x20,5cm, in xong và nộp lưu chiểu tháng 7/2010, đây là cuốn sách được hoàn thành trên cơ sở luận án tiến sĩ “Quá trình phát triển kinh tế - xã hội nông thôn ở CHND Trung Hoa (1978-2008)” đã bảo vệ thành công tại hội đồng chấm luận án tiến sĩ cấp Nhà nước của tác giả tổ chức tại Viện Sử học ngày 10/1/2009.

Hy vọng cuốn sách sẽ đáp ứng nhu cầu tìm hiểu của nhiều bạn đọc.

Xin trân trọng giới thiệu!

                                                             Hà Vĩnh

  •  
     
  •