Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X của Đảng đã khẳng định phải “xây dựng, hoàn thiện cơ chế kiểm tra, giám sát tính hợp hiến, hợp pháp trong các hoạt động và quyết định của các cơ quan công quyền” và “xây dựng cơ chế phán quyết về những vi phạm hiến pháp trong hoạt động lập pháp, hành pháp và tư pháp”. Như vậy, có thể khẳng định rằng, yêu cầu bảo hiến đã trở thành một yêu cầu cấp bách trong đời sống pháp lý của chúng ta. Trong những năm qua, việc bảo hiến trong cơ chế thực thi quyền lực ở nước ta đã được thực hiện thông qua sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, cơ chế giám sát tối cao của Quốc hội, cơ chế thẩm định, kiểm tra các văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế thanh tra và giải quyết các khiếu nại tố cáo của công dân. Tuy nhiên, hiệu quả của việc bảo vệ trật tự hiến pháp thông qua các cơ chế này còn rất nhiều hạn chế. Nguyên nhân cơ bản là chưa có sự nhận thức đúng, đầy đủ và nhất quán về các yêu cầu của hiến pháp do thiếu vắng sự giải thích chính thức hiến pháp một cách đầy đủ và thường xuyên.
Việc thiết lập tài phán hiến pháp ở nước ta cần phải có sự nghiên cứu quy mô, nghiêm túc và cẩn trọng vì nó đòi hỏi phải nhận thức lại về cơ chế thực thi quyền lực nhà nước ở nước ta hiện nay. Chính vì vậy, tập thể tác giả gồm các nhà khoa học: GS.TSKH. Đào Trí Úc, GS.TS. Nguyễn Đăng Dung, PGS.TS. Nguyễn Như Phát, PGS.TS. Bùi Xuân Đức, PGS.TS. Phạm Hữu Nghị, PGS.TS. Đinh Ngọc Vượng, PGS.TS. Trương Đắc Linh, PGS.TS. Lê Minh Thông, PGS.TS. Nguyễn Đức Minh, TS. Bùi Nguyên Khánh, ThS. Bùi Ngọc Sơn, ThS. Nguyễn Thị Hưng, ThS. Lê Phương Hoa đã biên soạn cuốn sách này trên cơ sở kết quả của đề tài nghiên cứu khoa học do Viện Nhà nước và Pháp luật là cơ quan thực hiện. Nội dung cuốn sách nhằm góp phần làm rõ tài phán hiến pháp có vai trò gì trong việc duy trì và bảo vệ chế độ nhà nước pháp quyền và nền dân chủ; Mô hình tài phán hiến pháp trên thế giới đang phát triển theo những xu thế nào; Mô hình tài phán hiến pháp nào phù hợp với các điều kiện chính trị - pháp lý, xã hội và kinh tế của Việt Nam.
Xin trân trọng giới thiệu cuốn sách cùng bạn đọc !
Nguyễn Vũ